Η 92χρονη σήμερα Alicia Alonso, η αιώνια Ζιζέλ όπως λέγεται χάρη στο ρόλο που την καθιέρωσε, γεννήθηκε στην Αβάνα και στα 19 της χτυπήθηκε από το μία ύπουλη λοίμωξη που της άφησε μία μερική τυφλότητα. Ήδη από πολύ μικρή ηλικία εμφάνισε έντονη κλίση στο χορό και τη μουσική και σε ηλικία 8 ετών φοιτούσε στο Sociedad Pro-Arte Musical της Αβάνας και πολύ γρήγορα εμφανίστηκε στη σκηνή με μεγάλη επιτυχία ως παιδί – θαύμα. Το πρόβλημα στην όρασή της δεν την εμπόδισε να χαράξει μία λαμπρή καριέρα αφού με εξαντλητικές πρόβες και αυστηρούς κανόνες κατάφερνε να παρουσιάσει το σωστό αποτέλεσμα. Οι παρτενέρ της απαιτούσε πάντα να βρίσκονται σε συγκεκριμένη θέση (ούτε χιλιοστό παραπέρα) και με τη βοήθεια ειδικού φωτισμού σε κάθε σημείο της σκηνής έβρισκε τον προσανατολισμό της κάθε στιγμή.
Η γεννημένη ως Alicia Ernestina de la Caridad Martínez Hoya ερωτεύτηκε τον συμμαθητή της στη σχολή μπαλέτου Fernando Alonso σε ηλικία 16 ετών, τον παντρεύτηκε, έγινε Alicia Alonso, και μαζί έφυγαν για τη Νέα Υόρκη για να ζήσουν το κοινό καλλιτεχνικό τους όνειρο. Πολυβραβευμένοι και οι δύο, απόλαυσαν λαμπρές καριέρες και τράβηξαν τα φώτα της δημοσιότητας.
Όταν ο Φιντέλ Κάστρο πήρε την εξουσία της Κούβας στα χέρια του, αποφάσισε να ενισχύσει τις εθνικές καλλιτεχνικές ομάδες της χώρας για να εξυπηρετήσει το όραμά του. Λέγεται ότι έδωσε 200.000 δολάρια ως δώρο στην Alicia για να την πείσει να επιστρέψει στην πατρίδα της και να ιδρύσει το πρότυπο Ballet Nacional de Cuba. Μάλιστα ο Κάστρο δεσμεύτηκε και να καταβάλει κάθε χρόνο επιπλέον επιχορήγηση για τα μπαλέτα της Alicia.
Για την μπαλαρίνα όπως προκύπτει ποτέ η πολιτική δεν ήταν το φόρτε της, αφού όπως μας θυμίζει το βιβλίο «La Ballerine en El Comandante» στο παρελθόν δε δίστασε να χορέψει μπροστά σε δικτάτορες τιμώντας τους με την σημαντική παρουσία της. Ανέβηκε στη σκηνή της Αργεντινής για να την απολαύσει ο Περόν αλλά και της Κούβας για χάρη του Μπατίστα. Γιατί λοιπόν να διστάσει να παίξει το ρόλο της βιτρίνας του Κάστρο στη συνέχεια;
Κεντρικό σύμβολο της προπαγάνδας και της εξουσίας του Κάστρο, η Alicia έπαιξε το παιχνίδι της μέχρι το τέλος πουλώντας ακριβά το όνομά της και τη φήμη της. Από τα παρασκήνια που περιγράφει η στενή της συνεργάτις Iris Wirth στο βιβλίο της ξεχωρίζουμε το πώς η Alicia, με την εξαιρετική εκπαίδευση που είχε πάρει στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη και την ήδη επιτυχημένη καριέρα της, ήρθε να συμβάλει στην ιδέα της θετικής εικόνας της κουβανέζικης Revolucion στο εξωτερικό. Εξυπηρέτησε με τον πιο ιδανικό τρόπο τις ανάγκες του Κάστρο να φαίνεται ως ένας ευαίσθητος δημοκράτης που ενδιαφέρεται για την τέχνη και για τον λαό του.
Η Alicia στρατεύτηκε ολοκληρωτικά στο πλευρό του Κάστρο χωρίς να διστάσει να εξαπολύσει επίθεση στα μέλη της ομάδας της που έβρισκαν ευκαιρία τις περιοδείες στο εξωτερικό για να την κοπανήσουν μία για πάντα από την Κούβα (ιδίως ομοφυλόφιλοι χορευτές που απειλούνταν με εξορίες στην πατρίδα τους και ήθελαν να γλιτώσουν). Συνολικά 180 χορευτές εγκατέλειψαν τη χώρα από το 1966, ενώ μόλις τον Απρίλιο του 2013, εφτά μέλη της ομάδας εκμεταλλεύτηκαν μία παράσταση στο Μεξικό για να ζητήσουν άσυλο στις ΗΠΑ.
Η Wirth βγάζει όλα τα άπλυτα της πρίμα μπαλαρίνας στη φόρα, κάνοντας λόγο για συνθήκες χλιδής που της παρείχε το καθεστώς του Κάστρο εις βάρος άλλων, αφού όπως σημειώνει «της δόθηκε απλόχερα δύναμη και χρήμα σε μία εποχή που οι οικονομικές συνθήκες του λαού ήταν τραγικές και ο κόσμος δεν είχε φαγητό να φάει». Από τη μεριά της, η Alicia βρήκε στην κουβανική επανάσταση ένα μέσο για να κάνει πραγματικότητα τα δικά της προσωπικά όνειρα και να ικανοποιήσει τις φιλοδοξίες της. Δημιούργησε μία ξακουστή ομάδα της οποίας παραμένει ακόμα και σήμερα η υπέρτατη αρχηγός, ενίσχυσε τη δόξα της και το διεθνές της κύρος με παραστάσεις σε όλο τον κόσμο ενώ έστησε και μία σχολή μπαλέτου που έβγαλε σπουδαίους καλλιτέχνες και κέρδισε μία θέση στον διεθνή χάρτη του χορού. Όπως σημειώνει η συγγραφέας «σε αντάλλαγμα, κέρδισε προνόμια που κανείς άλλος δεν είχε στην Κούβα, για να γίνει τελικά το πιο ευνοημένο δημιούργημα του καθεστώτος του Κάστρο».
Η συγγραφέας κλείνει τη συνέντευξή της με μία ενδιαφέρουσα σύγκριση της πορείας της Alicia με αυτή του Κάστρο. Το μπαλέτο της περιγράφει ιδανικά την ιστορική διαδρομή της Κούβας με την οποία συμπορεύτηκε χέρι – χέρι, σαν μία μικρή μινιατούρα της εξουσίας, όπως σημειώνεται. Σήμερα έχουν αφεθεί και τα δύο στη γεροντοκρατία και τη ντεκαντάνς με ηλικιωμένους και πεισμωμένους 90+ επικεφαλής που επικράτησαν με αυταρχισμό επί δεκαετίες.