Η εφημερίδα «Εθνικός Κήρυξ» είναι ταυτισμένη με την ιστορία της Ομογένειας στην Αμερική. Από το 1915, εκδίδεται ανελλιπώς, συμπορευόμενη με τις αγωνίες του Ελληνισμού και τις εκάστοτε εξελίξεις σε Ελλάδα, Κύπρο και Ηνωμένες Πολιτείες.
Μιλώντας στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, για την ιστορική διαδρομή της εφημερίδας, για τους εκδότες που συνέβαλαν στην παρουσία της μέχρι σήμερα, ο κ. Διαματάρης αποκαλύπτει ενδιαφέρουσες πτυχές του «Ε.Κ.», που αποτελούν συνάμα και σημεία ιστορικού ενδιαφέροντος για το κεφάλαιο του «έξω Ελληνισμού».
Εφημερίδα ενός αιώνα
Καταγράφοντας συνοπτικά την ιστορία του «Ε.Κ.», ο κ. Διαματάρης αναφέρει: «Το γεγονός και μόνο ότι ο ‘Εθνικός Κήρυκας’ ιδρύθηκε το 1915 -λίγα χρόνια μετά το πρώτο μεγάλο κύμα της ελληνικής μετανάστευσης στην Αμερική- και όχι μόνο επιβιώνει μέχρι σήμερα, αλλά βρίσκεται στην κορυφή της επιρροής που είχε ποτέ με διάπλατα ανοιχτούς τους ορίζοντές του, σημαίνει πάρα πολλά για την εφημερίδα, αλλά σίγουρα και για την Ομογένεια των ΗΠΑ.
Αποδεικνύει ότι όλες οι γενιές των μεταναστών, από τότε μέχρι τώρα, θεώρησαν αυτή την εφημερίδα σάρκα από την σάρκα τους, απαραίτητη για την ενημέρωση και επιβίωσή τους ως ελληνική κοινότητα στις ΗΠΑ και για τον λόγο αυτό την στήριξαν, σε αντίθεση με τις δεκάδες άλλες εφημερίδες που εκδόθηκαν κατά διαστήματα και που όμως δεν μπόρεσαν να αντέξουν στη δοκιμασία του χρόνου.
Ιδρυτής του ‘Εθνικού Κήρυκα’ ήταν ο Πέτρος Τατάνης, ένας νεαρός έμπορος (29 ετών), ο οποίος καταγόταν από την Αμαλιάδα. Είχε ζήσει για μερικά χρόνια στην Αίγυπτο και στη συνέχεια ήρθε στη Νέα Υόρκη ως εκπρόσωπος μιας εμπορικής εταιρείας καφέδων.
Η εποχή εκείνη ήταν η εποχή του μεγάλου διχασμού: Από τη μια, οι οπαδοί του Βασιλιά Κωνσταντίνου και από την άλλη, οι οπαδοί του Ελευθέριου Βενιζέλου. Τον Κωνσταντίνο τον υποστήριζε η εφημερίδα ‘Ατλαντίς’ η οποία προϋπήρχε του ‘Ε.Κ.’. Τον Βενιζέλο υποστήριζε ο ‘Εθνικός Κήρυκας’, ο οποίος και επισκέπτονταν τα γραφεία της εφημερίδας στα ταξίδια του στις ΗΠΑ.
Ο ‘Ε.Κ.’ κυκλοφόρησε στις 2 Απριλίου 1915, με μια πολύ καλοδουλεμένη έκδοση, με τιμή φύλλου δυο σεντς, και με συνέντευξη του Ελευθερίου Βενιζέλου. Μάλιστα ο Τατάνης κατέθεσε το 1915 το ποσό των εκατό χιλιάδων δολαρίων σε τράπεζα ως εγγύηση στους αναγνώστες του ότι ο ‘Εθνικός Κήρυξ’ δεν θα είχε την τύχη που είχαν οι άλλες εφημερίδες.
Ο τρόπος άντλησης των ειδήσεων από την Ελλάδα ήταν πολύ δύσκολος και ακριβός την εποχή εκείνη και περιοριζόταν σε μερικά σύντομα τηλεγραφήματα.
Τα χρόνια εκείνα ήταν γενικά πολύ δύσκολα. Επρεπε όμως ο Ελληνισμός να βάλει ρίζες, να στεριώσει στον νέο Κόσμο, να αποκτήσει τα απαραίτητα, όπως εκκλησίες, σχολεία και τοπικούς συλλόγους. Ομως και οι ανάγκες των περιοχών προέλευσης των μεταναστών ήταν μεγάλες, γι’ αυτό και οι ομογενείς, διά μέσου των συλλόγων στους οποίους ανήκαν, ανέπτυσσαν έντονη δράση και γενναιοδωρία που συχνά προερχόταν από τις στερήσεις τους. Για παράδειγμα, το νοσοκομείο του νησιού μου, της Λήμνου, έγινε με εισφορές των Λημνιών της Αμερικής.
Ακόμη δε και κατά τη διάρκεια του Great Depression, στη μεγάλη οικονομική κρίση της Αμερικής, οι Λημνιοί συνέχισαν να στέλνουν χρήματα για να τελειώσει το έργο.
Ο Τατάνης λοιπόν ήταν αυτός που ίδρυσε την εφημερίδα, που την έστησε σε γερές βάσεις και την κράτησε μέχρι το 1933 όταν στην Αμερική ξέσπασε η μεγάλη οικονομική κρίση.
Δυστυχώς όμως, ο πλούσιος κάποτε Τατάνης, δεν μπορούσε πλέον να πληρώσει ούτε καν το ενοίκιό του.
Μετά την αποχώρηση τού Τατάνη, το 1933, η εφημερίδα άλλαξε δυο-τρεις φορές ιδιοκτήτες σε σύντομα χρονικά διαστήματα, μέχρι που την αγόρασε ο καθηγητής Βασίλης Βλαβιανός, το 1940, ο οποίος ήταν ακαδημαϊκός, δίδασκε στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης (NYU), ήταν μια ισχυρή προσωπικότητα. Είχε επίσης το ‘καλό’ ότι παντρεύτηκε κόρη εφοπλιστή.
Ετσι, κατάφερε να δώσει νέα πνοή στον ‘Ε.Κ.’. Θεώρησε όμως σωστό να υποστηρίξει το ΕΑΜ, με αποτέλεσμα να χάσει μεγάλο ποσοστό των αναγνωστών και υποστηρικτών της εφημερίδας. Αναγκάστηκε να την πουλήσει στον συνεργάτη του τον Μπάμπη Μαρκέτο το 1947, ο οποίος και την κράτησε μέχρι το 1976, μια όχι ασήμαντη επιτυχία. Ο Μαρκέτος πούλησε τον ‘Ε.Κ.’ στον Ευγένιο Ρωσσίδη, τον μετέπειτα ιδρυτή του Ελληνοαμερικανικού Ινστιτούτου (AHI).
Τότε, ξεκίνησα να εργάζομαι και εγώ στην εφημερίδα ως οικονομικός διευθυντής, μετά την ολοκλήρωση των μεταπτυχιακών μου σπουδών στη Σχολή Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Κολούμπια και αφού προηγουμένως είχα σπουδάσει Οικονομικά στο Κολέγιο Κουίνς.
Εκείνο το διάστημα, το 1977, ξεκίνησε να εκδίδεται μια άλλη ημερήσια εφημερίδα η ‘Πρωινή’, η οποία ανέπτυξε αρχικά μια αξιόλογη δραστηριότητα. Ο Ρωσσίδης γρήγορα συνειδητοποίησε ότι δεν ήταν γι’ αυτόν η εφημερίδα, και έτσι πούλησε το 50% των μετοχών της εταιρείας από 25% σε μένα και 25% στον Γιώργο Λεονάρδο, κρατώντας εκείνος το 50%. Μετά όμως από έξι μήνες, αποφάσισε να αποχωρήσει εντελώς πουλώντας σε εμάς το υπόλοιπό των μετοχών του. Στις 14 Σεπτεμβρίου 1979, o Λεονάρδος μού πώλησε το δικό του μερίδιο».
Προτεραιότητες και αρχές
Ο Αντώνης Η. Διαματάρης, αποφοίτησε από το Γυμνάσιο της Μύρινας Λήμνου και μετανάστευσε για σπουδές στη Νέα Υόρκη. Απαντώντας σε ερώτηση αν πιστεύει ότι πέτυχε το όραμά του για την εφημερίδα, τονίζει: «Εχω την ικανοποίηση ότι δημιούργησα μια σχέση αμοιβαίας εκτίμησης και εμπιστοσύνης με την Ομογένεια. Αγάπησα πραγματικά την Ομογένεια -μέλος της οποίας είμαι ασφαλώς και εγώ- και η Ομογένεια μού ανταπέδωσε πολλαπλώς την αγάπη που της έχω. Αγαπώ πολύ τη δουλειά μου, την οποία την βλέπω ως μια εθνική αποστολή και της έδωσα και δίνω τον καλύτερό μου εαυτό.
Εχω την αίσθηση ότι δημιουργήσαμε, εγώ και οι συνεργάτες μου, κάτι το τέλειο; Ασφαλώς όχι. Ανεβαίνεις βουνοκορφές, όπως λέει ο Καζαντζάκης. Μόλις φτάσεις σε μια κορυφή βλέπεις απέναντί σου μια άλλη που πασχίζεις να φτάσεις. Ομως αν σκεφτώ σε ποιο σημείο βρήκα την εφημερίδα και πού έχει φτάσει σήμερα, αν σκεφτώ ότι είχαμε έναν ‘ανταποκριτή’ στην Αθήνα, ο οποίος αγόραζε δυο-τρεις αθηναϊκές εφημερίδες, κυρίως την ‘Καθημερινή’, από ένα περίπτερο στην Πλατεία Ομονοίας και τηλεφωνικά μας έδινε κάποια ανταπόκριση και φτάσαμε στο σημείο να έχουμε ιδιόκτητες εγκαταστάσεις στο Λονγκ Αϊλαντ Σίτι της Νέας Υόρκης και ιδιόκτητα γραφεία σε κεντρικό δρόμο της Αθήνας, όπου εργάζονται 18 άτομα ακόμη και τώρα, διαπιστώνει κανείς την πρόοδο που έχει επιτευχθεί.
Ομως πάνω απ’ όλα είναι οι συνεργάτες μου, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι μαζί μου για περισσότερα από 20 χρόνια, και η σχέση βαθιάς εμπιστοσύνης που έχουμε συνάψει με τον αναγνώστη.
Το έχω γράψει αρκετές φορές, η έκδοση αυτή στηρίζεται σε αρχές και ευτυχώς υποστήριξε διά μέσου των δεκαετιών σωστές θέσεις τουλάχιστον στα μεγάλα θέματα που αφορούν την Ομογένεια, την Ελλάδα και την Κύπρο. Η εφημερίδα προσπαθεί κάθε μέρα να αποτελεί τη φωνή της Ομογένειας, να την εκφράζει, να την υπηρετεί με εντιμότητα και αντικειμενικότητα και να προσφέρει τις καλύτερες υπηρεσίες που μπορεί στην Ελλάδα και την Κύπρο.
Δεν είμαστε αλάνθαστοι, αλλά δεν κάνουμε λάθη εκ προθέσεως. Μια εφημερίδα σαν τη δικιά μας δεν μπορεί να είναι χρωματισμένη πολιτικά, ούτε όσον αφορά την ελληνική, την κυπριακή ή την αμερικανική πολιτική. Κυρίως, μια εφημερίδα όπως ο ‘Εθνικός Κήρυκας’, που είναι η μόνη ημερήσια ομογενειακή εφημερίδα στην Αμερική και έχει μια γενικότερη ευθύνη στους αναγνώστες της και στο Εθνος, θα πρέπει να λειτουργεί με βάση τα γενικότερα συμφέροντα και όχι τα συμφέροντα των ολίγων. Πρέπει να αγωνιζόμαστε να υπηρετούμε την είδηση με αντικειμενικότητα. Με βάση αυτές τις αρχές, την αγάπη για τη δημοσιογραφία και την αγάπη για τον απλό ομογενή αναγνώστη, προσπαθούμε να υπηρετούμε αυτό το λειτούργημα.
Το 1997 ξεκίνησα και την αγγλόφωνη έκδοσή μας σε εβδομαδιαία βάση. Πρόκειται για μια σημαντική έκδοση, πολύ χρήσιμη κυρίως στις εδώ γεννημένες γενιές μας, οι οποίες στηρίζονται σε εμάς για την ενημέρωσή τους αναφορικά με την Ομογένεια, αλλά και την Ελλάδα και την Κύπρο. Είναι για τους λόγους αυτούς που έχει μεγάλη απήχηση και έχει καταστεί το απαραίτητο μέσον ενημέρωσης, κυρίως για τους εδώ γεννημένους. Θέλω επίσης να τονίσω ότι δίνουμε μεγάλη έμφαση στις ιστοσελίδες των εφημερίδων, www.ekirikas.com και www.thenationalherald.com
Οι προκλήσεις για τις εφημερίδες είναι γνωστές. Ισως να μην είναι τόσο γνωστές οι ευκαιρίες, ιδίως σε εφημερίδες όπως η δική μας, για τον λόγο ότι για πρώτη φορά στην ιστορία μας είμαστε σε θέση να καλύπτουμε την Ομογένεια της Βορείου Αμερικής -μαζί με τον Καναδά- ταυτόχρονα με πολύ χαμηλό κόστος, για σεντς την ημέρα. Και ακόμα έχουμε αναγνώστες σε όλον τον Απόδημο Ελληνισμό -και στις δυο ιστοσελίδες- όπως και στην Ελλάδα, όπου ο αριθμός αυξάνεται ιδιαίτερα ραγδαία και λιγότερο στην Κύπρο.
Εφημερίδες μειονοτήτων στις ΗΠΑ, όπως ο ‘Εθνικός Κήρυκας’, διαδραματίζουν έναν πολύ σημαντικό ρόλο, όσο και δύσκολο. Η εφημερίδα χρησιμοποιείται και ως μοχλός πίεσης προς διάφορες κατευθύνσεις, όπως προς την Εκκλησία για τη διατήρηση της γλώσσας, γιατί η εδώ Εκκλησία έχει την ευθύνη λειτουργίας των ελληνικών σχολείων. Επίσης, ο ‘Ε.Κ.’ διαβάζεται σε όλες τις αμερικανικές υπηρεσίες που έχουν σχέση με την Ελλάδα, γιατί αποτελεί τον παλμό, τον καθρέφτη της Ομογένειας.
Αλλά και οι δικές μου οι προσωπικές σχέσεις με Αμερικανούς αξιωματούχος είναι σημαντικές. Για παράδειγμα, εκεί που κάθεστε τώρα, έχει καθίσει ο δήμαρχος της Νέας Υόρκης Μάικλ Μπλούμπεργκ. Γιατί είχε έρθει ο Μπλούμπεργκ στα γραφεία του ‘Ε.Κ.’; Διότι απλούστατα υπολογίζει την πολιτική επιρροή που ασκεί η εφημερίδα μας. Αρα, ο ρόλος του ‘Ε.Κ.’ είναι πολυδιάστατος, είναι ένα εθνικό όργανο, το οποίο αν δεν υπήρχε θα έπρεπε με κάθε θυσία να εφεύρουν η Ομογένεια και οι δυο μητέρες πατρίδες, η Ελλάδα και η Κύπρος».
Εικόνα της Ελλάδας
Οσον αφορά την εικόνα της Ελλάδας στην Αμερική και το σημερινό επίπεδο των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, ο κ. Διαματάρης υποστηρίζει ότι «η εικόνα της Ελλάδας έχει υποστεί σοβαρό πλήγμα. Επιπλέον, η κρίση και η αρνητική κάλυψή της στα αμερικανικά ΜΜΕ δημιούργησαν ένα σοβαρό πρόβλημα ταυτότητας στις αμερικανογεννημένες γενιές.
Ο αντίκτυπος της οικονομικής κρίσης είναι ιδιαίτερα αρνητικός στα παιδιά, που γίνονται αντικείμενα ειρωνείας από Αμερικανούς φίλους και συμμαθητές τους.
Εχει γίνει πολύ μεγάλη ζημιά. Και η ζημιά γίνεται μεγαλύτερη όταν πολλές φορές στο παρελθόν οι κυβερνήσεις φαίνονταν παράλυτες και ανήμπορες να αρθρώσουν έναν λόγο υποστήριξης, έναν λόγο ενθάρρυνσης, κάτι που να ξεπερνά το τώρα, που να αντλεί παραδείγματα από το παρελθόν και να αρθρώνει έναν ελπιδοφόρο λόγο για το μέλλον της χώρας.
Αισθάνομαι πόνο που η Ομογένεια, σε σύγκριση με όλες τις προηγούμενες κρίσεις που έχει περάσει η Ελλάδα και η Κύπρος, δεν έχει κάνει αυτά που μπορεί και οφείλει να κάνει. Υπάρχουν μεμονωμένες προσπάθειες από απλούς ομογενείς και μερικές οργανώσεις. Εχω αρθρογραφήσει πολλές φορές και στην ελληνική και στην αγγλική έκδοση του ‘Ε.Κ.’, έχω κάνει και προσωπικές παρεμβάσεις, υποστηρίζοντας ότι είναι απαράδεκτο για την Ομογένεια, σαν σύνολο, να μην συμμετάσχει στην στήριξη των φτωχών, των δεινοπαθούντων της Ελλάδας και τώρα και της Κύπρου».
Στη ερώτησή μας πού εντοπίζει την αδυναμία ή το πρόβλημα, ο εκδότης/διευθυντής του «Ε.Κ.» διατυπώνει την άποψη ότι «δεν υπάρχει η ηγεσία που χρειαζόμαστε, πολιτική και εκκλησιαστική. Οταν έχεις έναν αδύναμο Αρχιεπίσκοπο -χωρίς να σημαίνει ότι δεν συμμερίζεται τον πόνο- τότε η απουσία ηγεσίας γίνεται πιο αισθητή. Η Εκκλησία πρέπει να εμψυχώσει και να αναγάγει το θέμα σε προτεραιότητα της Ομογένειας».
Ως κατακλείδα των όσων προανέφερε για την ιστορία του «Ε.Κ.» και την αποστολή της μέσα στην Ομογένεια, ο κ. Διαματάρης αναφέρει: «Θεωρώ μεγάλη τιμή και εξίσου μεγάλη ευθύνη να ηγούμαι της μοναδικής ημερήσιας εφημερίδας της Ομογένειας, του ιστορικού ομογενειακού δημοσιογραφικού ιδρύματος του ‘Εθνικού Κήρυκα’. Πιστεύω ότι αυτά τα 34 χρόνια που είμαι εκδότης/διευθυντής, έκανα το καθήκον μου, έδωσα την καλή μάχη μαζί με τους συνεργάτες μου και παλέψαμε με χειροπιαστά αποτελέσματα. Τον τελευταίο λόγο τον έχει πάντα ο αναγνώστης.
Οσον αφορά το μέλλον, είμαι απόλυτα πεπεισμένος για τους λόγους που ανέφερα πιο πάνω ότι θα είναι πολύ πιο λαμπρό απ’ ό,τι μέχρι τώρα. Ο Ελληνισμός της Αμερικής έχει βαθιά ένστικτα αυτοσυντήρησης και στη βαθιά του σοφία και άψογη κρίση αναγνωρίζει, εκτιμά, και υποστηρίζει τη μεγάλη και ειλικρινή προσπάθεια έγκυρης και αντικειμενικής ενημέρωσης του ‘Ε.Κ.’.
Τον τελευταίο καιρό, βλέπουμε ένα καινούριο ρεύμα Ελλήνων μεταναστών στην Αμερική, που κατά μέσο όρο είναι μορφωμένοι και οι οποίοι εκτός από την προσωπική τους πρόοδο θα δυναμώσουν τα ομογενειακά ιδρύματα, μεταξύ των οποίων και τον ‘Εθνικό Κήρυκα’. Αρα, υπάρχει και ένα νέο δεδομένο και ταυτόχρονα μια νέα πρόκληση για την εφημερίδα και γενικότερα για την Ομογένεια.
Τέλος, παρακαλώ να μού επιτρέψετε να εκφράσω ένα μεγάλο ευχαριστώ, εκτός από τους συνεργάτες μου, και στην οικογένειά μου για την αγάπη και την στήριξή της στην εκτέλεση της δύσκολης αποστολής μου».
