Η μέθοδος αυτή όμως έχει μερικά μειονεκτήματα:
1. Κάνει τους γονείς υπεύθυνους για τη συμπεριφορά του παιδιού.
2. Εμποδίζει τα παιδιά να μάθουν να παίρνουν τις δικές τους αποφάσεις και να αντιμετωπίζουν τις συνέπειες.
3. Υπονοεί ότι περιμένουμε την αποδεκτή συμπεριφορά μόνο μπροστά σε ενήλικες με εξουσία.
4. Προκαλεί την αντίδραση, γιατί προσπαθεί να υποχρεώσει τα παιδιά να συμμορφωθούν.
Μια άλλη μέθοδος είναι αυτή των φυσικών και λογικών συνεπειών, η οποία παρουσιάζει κάποια πλεονεκτήματα σε σύγκριση με την ανταμοιβή και την τιμωρία.
1. Τα παιδιά είναι υπεύθυνα για τη συμπεριφορά τους.
2. Επιτρέπει στα παιδιά να πάρουν τις αποφάσεις τους σχετικά με την συμπεριφορά που θέλουν να ακολουθήσουν
3. Επιτρέπει στα παιδιά να διδαχτούν από τη φυσική ή κοινωνική τάξη των πραγμάτων, αντί να τα υποχρεώνει να συμμορφωθούν με τις επιθυμίες των άλλων.
Το παιδί που αρνείται να φάει, θα πεινάσει. Εκείνο που αρνείται να φορέσει γάντια, θα έχει παγωμένα χέρια. Αυτά είναι δύο παραδείγματα φυσικών συνεπειών. Σε περιπτώσεις όπου δε μπορούμε να εφαρμόσουμε φυσικές συνέπειες, ή σε περιπτώσεις όπου το παιδί κινδυνεύει, μπορούμε να εφαρμόσουμε τις λογικές συνέπειες.
Οι λογικές συνέπειες επιτρέπουν στο παιδί να διδαχτεί από την πραγματικότητα του κοινωνικού περιβάλλοντος. Αυτό σημαίνει ότι οι λογικές συνέπειες αναγνωρίζουν αμοιβαία δικαιώματα και αμοιβαίο σεβασμό. Για να είναι αποτελεσματικές οι λογικές συνέπειες, πρέπει το παιδί να καταλάβει ότι συνδέονται λογικά με την αρνητική του συμπεριφορά.
Είναι όμως πιθανό μια λογική συνέπεια να μετατραπεί σε τιμωρία με το θυμό, τις προειδοποιήσεις, τις απειλές και τις υπενθυμίσεις. Κάποιοι ενήλικες συγκρατούν τον εχθρικό τόνο στην κουβέντα τους, εξακολουθούν όμως να δίνουν το μήνυμα αυτό με όλη την άλλη στάση τους. Για να έχουν αποτέλεσμα οι λογικές συνέπειες πρέπει να έχουμε φτιάξει μια καλή σχέση με το παιδί, η οποία του αναγνωρίζει δικαιώματα και τη δυνατότητα της επιλογής και στηρίζεται στον αμοιβαίο σεβασμό.
Ο ενήλικας πρέπει να δείχνει σταθερότητα και καλοσύνη, όχι μόνο με τον τόνο της φωνής του αλλά και με τη στάση του σώματός του και την καλή βλεμμαιτκή επαφή με το παιδί. Δεν φωνάζουμε, μιλάμε ήρεμα, εξηγούμε γιατί η συμπεριφορά μας εμποδίζει και κοιτάμε το παιδί στα μάτια. Επιπλέον, θέλουμε να αποφύγουμε την παγίδα της υπερπροστατευτικότητας.
Αφήνουμε το παιδί να ζήσει την εμπειρία από τις συνέπειες των αποφάσεων του. Προσπαθούμε να αποφύγουμε τον οίκτο, καθώς δίνει το μήνυμα σε όποιον απευθύνεται ότι υστερεί και δεν μπορεί να χειριστεί μόνος του τα προβλήματά του. Επίσης, δεν πρέπει να μας απασχολεί η γνώμη των άλλων. Πολλοί γονείς διστάζουν να αφήσουν τα παιδιά να υποστούν τις συνέπειες τις συμπεριφοράς τους γιατί φοβούνται την αποδοκιμασία των άλλων. Ένα άλλο βασικό στοιχείο της επιτυχίας των συνεπειών είναι να μη μιλάμε πολύ. Συζητάμε με τα παιδιά όταν βρίσκονται σε ηρεμία, οπότε και έχουν τη διάθεση να ακούσουν.
Όταν εφαρμόζουμε τις συνέπειες, περιορίζουμε τα λόγια στο ελάχιστο. Δεν μπαίνουμε σε μάχη με τα παιδιά ούτε όμως υποχωρούμε. Βάζουμε όρια και αφήνουμε το παιδί να αποφασίσει πώς θα ανταποκριθεί. Δεχόμαστε την απόφασή του και δεν προσπαθούμε να νικήσουμε.
Παραδείγματα λογικών συνεπειών
• Η μητέρα θέλει να σκουπίσει αλλά δωμάτιο είναι ακατάστατο. "Ελένη, σήμερα θα σκουπίσω. Δεν μπορώ όμως να σκουπίσω το δωμάτιό σου όταν υπάρχουν παιχνίδια και ρούχα στο πάτωμα. Γι αυτό θα τα βάλω σε σακούλες και θα τα κατεβάσω στο υπόγειο, αν αποφασίσεις να μη τα μαζέψεις".
• Ο Κώστας πήρε το σφυρί χωρίς την άδεια του πατέρα του και το έχασε. "Πώς σκέφτεσαι να το αντικαταστήσεις Κώστα;"
• Η Μαρία δεν μαζεύει τα άπλυτα ρούχα της. "Σήμερα θα βάλω πλυντήριο. Θα πλύνω ό,τι υπάρχει μέσα στο καλάθι".
• Δύο παιδιά τσακώνονται για ένα παιχνίδι. Δεν έχει νόημα να βρούμε ποιος το είχε πρώτος γιατί και τα δύο θα πουν ότι το είχαν πρώτα. "Βλέπω ότι δεν μπορείτε να συμφωνήσετε πώς θα παίξετε με το παιχνίδι. Θα το πάρω μέχρι να βρείτε έναν τρόπο να το μοιραστείτε."
• Τα παιδιά φεύγουν από το σαλόνι και αφήνουν πίσω τους πιάτα και ποτήρια. Και πάλι δεν έχει νόημα να ρωτήσουμε ποιος δεν μάζεψε τα πράγματά του. Την επόμενη μέρα: "σήμερα στο σαλόνι δεν μπορείτε να φάτε. Θα φάτε στην κουζίνα και μετά θα δείτε τηλεόραση."
